-Stephen Auhmun
Kan la naupan zual ve deuh lai khan Biakin han luh chiaha khûp dinglam chauh tithlepa thingthi kha kan nu leh pate rual ho zingah khan ka hmu thin. Keini erawh kha chu kan kûn satliah mai a, chuti tehchiamin ka lo chik ngai lêm lo. Hetia khûp lehlam chauha thingthi thinte hi an intihveina naranah ka lo ngai mai thin a, a lo ni awzâwng lo mai nia. Biakin chhunga zahna entirna kan neih zingah thingthit pangngai (kneeling) leh lu kûn (bowing) hi chu kan hre lâr viau a, amaherawhchu ke khingkhat hmanga thingthit (Genuflection) hi kan hre lar tehchiam lo.
Biakina kan han luh chiah hian dan naranin zahna entirnan kan lu kan kûn thin. Hei hi sakramen nung awmlohna Biakin ah chuan a tawk tiu teu viau mai. Amaherawhchu, Kolasib-a kan Biakin te ang, engtiklai pawha Sakramen nung a awm rengna angah hi chuan hei aia uara zahna entir hi a tha hle mai. Chutah tak chuan he ‘Genuflect’ an tih, khup lehlam thlepa Tabernacle hmaa kûn hi a tha em em a ni.
In lo chik chuan in hmuthin anga, Pu Vincent Buanga te, Pu Romuald Huliana te, Pu Christopher Lawlor te leh Pu David Thangthuama te ho Sunday Mass inkhawm tur Biakina an lut, khup khata an thingthit thin dan hi. Hetia ke khinghnih emaw khingkhat lek emaw pawha kan thingthit hian mahni pawh inveng hleitheilo hial khawpin zahna kan lantira hnenah chuan kan inpumpek a ni tih a entir a, “Lalpa, I tan chuan engpawh ka huam e” tihna ang a ni. Chuvang ania thingthi meuhva kan tawngtai hian kan inpumpek bik a ni tih a chian em emna chhan.
Hetianga Sakramen Nung zahna entirna’na thingthit chungchangah hian Kohhran pawhin kaihhruaina mumal tak a lo siam daih tawh nghe nghe a lo ni tihte hi ka han hre ve tlai khawhnu a! Pawilo. A hre tlai ten lei chawi tur tih pawh ni hleilo.
Kan Mass inkhawm kaihhruaina lehkhabu ‘The general instruction of the Roman Missal’ chuan heti hian a ti a, “Malsawm Sakramen Thianghlim Ber hmaa kal apiang chu an thingthi tur a ni a, hei hian Eucharist kawngzawh erawh a huam lo”. (A saptawngin : All who pass before the Most Blessed Sacrament genuflect, unless they are moving in procession.) Good Friday leh Easter inkara Tabernacle tihruah a nih lai pawhin Kross Thianghlim zahna entirnan Genuflection hi tih tho tur a ni bawk. Genuflection nena inkungkaih thei - Bishop zungbun fawh chungchangah pakai nghal thauh teh ang.
Catholic mipuiten chindana kan neih, mawi leh zahawm em em mai chu Bishop zungbun kan fawh thin hi a ni. Hei pawh hi tun aia uar lehzuala intihhmuh a tha hle mai. Amaherawhchu, intihhmuh tih vanga Mass bana minute 2/3 dana va fawh sek tur tihna erawh a ni hauh lo. (Lolzz)
Hetia Bishop zungbun kan fawh hian duhthusamah chuan khûp lehlam thingthi (Genuflect) bawka fawh thin hi a mawi hle. Hriat atan tha ve mai mai erawh chu Malsawm Sakramen hmaa kan thingthit chuan khûp dinglam thleh tur a ni a, Bishop hmaa kan va thingthit chuan khûp veilam thleh tur a ni thung. Tin, a hmunin a zirlo a nih chuan lei si râta thingthit kher pawh a ngai hran lo.
Hmun thenkhatah chuan communion dawn dâwnte hian thingthi kherin an dawng thin. Zahna entirna a ni a, a that em em rualin hun leh hmun ren thilah a remchang vek kherlo thei bawk. Mi thenkhat chuan communion an dawn dâwnin an hma ami chiahin a dawn laiin khûp khatin an thingthi (Genuflect) bawk thin.
Kan Biakinah chuan communion la dawng ve theilo naupangte Puithiamin mal a sawm thin a, hei hi intihhmuh tlâk tak niin a lang. He hun hi naupang chanpual bika ngaih tur a ni lova, inneihna kawlâwkna avang leh chhan dang engemaw vânga communion dawng ve theilo te tan pawh a bika puithiam kaltlanga Pathian malsawmna dawnna hun a ni a, va telve hi a remchang em em a ni.
Hêng kan han sawi tâkte hi ‘tih ngei ngei tur’ tih lam ai mahin ‘tih atan a tha asin aw’ tih ang hawizawnga dawnsawn theuh nise tiin kan minute leh phawt mai dawn emni ang?
No comments:
Post a Comment